Bilindiği üzere dış ticaret alanınada yaygın
olarak kulanılan terimlerde birlik sağlamak amacıyla milletler arası ticaret
odası tarafından 1936 günümüze peryodik peryodik olarak yayınlanan ticari
ticari terimlerin yorumu için uluslar arası kurallarda ıncoterms 1 ocak 2011
tarihinden itiberen yürürlükte olacak şekilde değişiklikler yapılacaktır.
Satın sözleşmelerinde malların teslimi,
hasrın geçişi,masraflarla paylaşımı ve belgelerle ilişkin yükümlükler
koyarak kurallar içinde ıncotrms uluslar
arası ticaret önemli yer tutmaktadır. Incotermste alan mal kavramı emtia yani
konu mal olarak anlaşma olup ithalat ve ihracata konu satım sözleşmesinden dair
işlemlerden ürünün satıcısından cıkarak ithalatçısına varma sürecine kadar olan
süreçteki teslim işleriyle gümrük giriş çıkış işlemlerile
ilgilenmektedir.burada önemli olan masrafların ve risklerin ihracatçı ve
ithalatcı arasında paylaşması ve aidiyetlerin belirlemesidir.
Globaleşen ticaret hayatı ve teknolojik alanındaki güncel gelişmeler karşısında ICC
tarafından ıncoterms de günceleme yapılması gerekli hale getirmiştir. Genel
olarak yapılan değişiklikle ıncoterms sınıflandırılması değişmiş 13 kuraldan
kulanımı az olan DAF DEF DEQ DDU kuralar iptal ederek yerine iki adet kuralar
belierlenmiş ve bunlarla birlikte ve toplam olarak onbir adet kuralar
belirtilmiştir.önemli bir değişiklite ıncoterms ulusal satımıda kapsayabilecek
şekilde düzenlenmesidir.
Yeni sınıflandırmaya göre;
·
Tüm taşıma tipi için uygulanacak
kurallar EXV, FCA,CPT ,CIP,DAT , DAP DDP
·
Sadece deniz ve iç su kulanılan
taşımalar ise FAS,FOP,CIF,CFR dir.
DAT ( terminalde teslim ) DAP (belirlenen
yerde teslim ) olmak üzere belirlenen iki yeni kural uyarınca teslim sözleşmede
belirlenen varma yerin de gerçekleşir. Teslim DAT kurallarında mallar taşıma
aracında boşaltılarak alıcının tasarufuna bırakılması ile gerçkleşirken DAP
kurallar ise mallar boşaltmaya hazır şekilde alıcının tasarufuna bırakmakla
gerçekleşmektedir. Her iki kuraldada satıcı gömrük çekme masrafları hariç olmak
üzere bütün masrafları ve belirlenen varma yerine taşımadan doğan hasar
risklerini üstlenmektedir.
Deniz ticaretinde kulanılan FOB. CFR, CIF
tipi taşımalarda kulanılan “gemi küpeştesi” kavramı terk edilerek malların “gemide”
teslim ilkesini benimsenmiş olup uygulamada küpeşte kavramı konusunda yaşama
belirlenme zorunlulukları ve karışıklıkları giderilmye çalışılmıştır.
Amerikan hukukundan başlayarak bir cok
devlete yasalaşarak uygulanan elektronik haberleşme ve elektornik imza
kanunlarında yapılan güncel değişiklikleri ile türk hukukndada da bulunan
elektronin kayıtların basılı evrak ile ve elektronik imzanın ıslak imza ile
aynı etkiye sahip olması konularında ıncoterms te aynı prensip benimsemiştir.
Alıcı ve satıcı için gözetim zincirine dair
bilgi sağlama yükümlülüğüne olduğu gibi güvenlikle ilgili gümrük işlemlerini
yerine getirebilmesi açısından gerekli belgeleri alınmasında yardımda buluna veya söz konusu
belgelrin bizat alınması yükümlükleri öngörüldü.
Ayrıca taşıma sürecinde eleçleme
masraflarının birinden cok ödenmesinin önlemek için bu masrafların aidiyetini
açıkça düzenlemesini öngörmektedir. Yine transit işlemlerini gören mallarda
zincirleme satışın ön görüldüğü hallerde gönderme kavramından ayrı olarak
tedarik kavramına ve buna bağlı olarak gönderilmiş malların tedarik
edilmesini ile ilgili yükümlükleri
düzenlemiştir.
Incotrmsın satış sözleşmesinin tamamına
işikin kuralları içermemesi nedeniyle tarafların teslim dışındaki diğer
hükümleri belirlemesi ve özelikle sözleşmeye ve özelikle sözleşmeye uygulanacak
hukukun belirtmesi gerekmektedir.
Kuralların emredici niteliği bulunması
nedeniyle 2000 yılarında belirlenen ıncotrms bertaraf olmamıştır.taraflar
karşılıklı olarak 2000 yılla bağlı bir kurallar teslim olarak kulanmak
istemeleri durumuna açıkça belirlemeri taktirde yalnızca ıncoterms yapılan
göndermeler yeni versiyon olarak ıncoterms 2010 kurallarına yapılmış sayılacağı
dikkat edilmesi gerekn bir drumdur.
YAZAR: MEHMET BAŞBUĞA
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder